Braniewo pokazuje, jak wdrażać nowoczesne rozwiązania w gospodarce wodnej

25 września 2025 r. Braniewo było gospodarzem wyjątkowego wydarzenia – konferencji WaterMan pt. Rozwiązania oparte na przyrodzie – fanaberia czy realna potrzeba?, w której udział wzięli partnerzy międzynarodowi, eksperci i beneficjenci projektu.

🤝 Braniewo, wspólnie z Euroregionem Bałtyk oraz Politechniką Gdańską, zrealizowało pilotażowe inwestycje:
✔️ proces recyklingu wody zrzutowej na basenie,
✔️ ogród deszczowy w jego okolicach,
✔️ projekt retencji wód opadowych.

To właśnie w Braniewie wdrażamy pilotaże, z których będą czerpali wzorce i korzystali z naszego doświadczenia uczestnicy projektu i wszyscy zainteresowani nowoczesnym podejściem do gospodarki wodnej.

Wydarzenie to było historycznym spotkaniem międzynarodowych partnerów i ekspertów. Połączyła nas wszystkich troska o środowisko i przyszłość naszych miast.

Patronat honorowy nad wydarzeniem objęli:
• Wojewoda Warmińsko-Mazurski Radosław Król
• Marszałek Województwa Warmińsko-Mazurskiego Marcin Kuchciński

W dniu 24 września 2025 r. rozpoczęło się spotkanie wszystkich partnerów projektu WaterMan. Pierwszy dzień poświęcony był prezentacji finalnych kształtów pilotażowych działań dotyczących ponownego wykorzystania wody w krajach partnerskich (PL, DK, SE, LT, LV, DE), omówieniu doświadczeń z ich wdrażania, przedstawieniu wyników pierwszych ewaluacji, dyskusji z międzynarodowym panelem ekspertów, którzy dzielą się rekomendacjami dotyczącymi dalszej optymalizacji rozwiązań.

Celem spotkania było zebranie doświadczeń, ocena efektów oraz wspólne planowanie kolejnych kroków w kierunku zrównoważonego gospodarowania wodą w regionie Morza Bałtyckiego.

10 czerwca 2025 r. w Braniewskim Centrum Kultury im. Tadeusza Kopacza odbyło się spotkanie konsultacyjne poświęcone realizacji działań w ramach międzynarodowego projektu WaterMan oraz opracowaniu Strategii adaptacji Miasta Braniewa do skutków zmian klimatu.

Wydarzenie miało na celu nie tylko podsumowanie dotychczasowych działań, ale przede wszystkim otwarcie dialogu społecznego z mieszkańcami, ekspertami i partnerami projektu.

Wspólnie dyskutowaliśmy o wyzwaniach, które stoją przed naszym miastem, a także o możliwościach, jakie dają nowoczesne rozwiązania w zakresie gospodarowania wodą.

W programie konferencji znalazły się m.in.: prezentacje ekspertów z Politechniki Gdańskiej, doświadczenia z wizyt studyjnych u zagranicznych partnerów, przykłady innowacyjnych rozwiązań – takich jak obniżone rabaty retencyjne czy odzysk wody basenowej, modelowanie sieci kanalizacji deszczowej w Braniewie i planowanie działań adaptacyjnych.
Projekt WaterMan, realizowany w ramach programu Interreg Regionu Morza Bałtyckiego, promuje ponowne wykorzystanie wody – jako odpowiedź na coraz częstsze susze i ekstremalne zjawiska pogodowe. Braniewo jako jedno z miast pilotażowych wdraża innowacyjne rozwiązania: od lokalnej retencji, przez odzysk wody basenowej, po zdalny monitoring kanalizacji deszczowej i identyfikację obszarów zagrożonych podtopieniami.

Dziękujemy wszystkim uczestnikom za obecność i aktywny udział, a szczególne podziękowania kierujemy do naszych partnerów – ekspertów z Politechnika Gdańska oraz Stowarzyszenie Gmin RP Euroregion Bałtyk – za nieocenione wsparcie merytoryczne, współpracę i dzielenie się wiedzą.

Jesteśmy na finiszu realizacji projektu o budżecie przekraczającym 4 mln euro, który zakończy się wraz z 2025 rokiem. Wierzymy, że wspólne działania pozwolą uczynić Braniewo miastem jeszcze bardziej nowoczesnym i przyjaznym środowisku.

WaterMan to projekt, który ma na celu przede wszystkim promowanie ponownego wykorzystania wody w regionie Morza Bałtyckiego. W ten sposób dodaje nowy element do zarządzania wodą, który może sprawić, że zaopatrzenie w wodę będzie bardziej odporne na klimat. Kluczowymi aktorami w zakresie ponownego wykorzystania wody są władze lokalne i przedsiębiorstwa wodociągowe, dla większości których temat ten jest wciąż nowością. WaterMan dostarczy im wiedzy i narzędzi do opracowania strategicznych podejść i wdrożenia konkretnych środków, które wprowadzą ponowne wykorzystanie wody w życie. 

Realizując projekt WaterMan, przedstawiciele Gminy Miasta Braniewa, uczestniczyli w wyjeździe studyjnym skoncentrowanym na tematyce „Recykling wody jako instrument ochrony odpornych na zmiany klimatu zasobów wodnych w regionach wilgotnych Unii Europejskiej” wyjazd obejmował Region Flandrii / Region Belgii i Zelandii / Holandia. Projekt i wszystkie jego działania  jest współfinasowany ze środków unijnych w ramach Programu Interreg Region Morza Bałtyckiego

W dniach od 13 do 16 stycznia 2025 r. pracownicy Urzędu Miasta w Braniewie, oddelegowani do udziału w przedsięwzięciu, wspólnie z partnerami z Politechniki Gdańskiej i Euroregionu Bałtyk uczestniczyli w przygotowanym programie wyjazdowym.

We wtorek, 14 stycznia 2025 r. odbyła się wizyta w Koksijde / Torreele  w obszarze funkcjonowania międzygminnej  spółki wodnej Aquaduin nadmorskiego regionu Veurne, która prowadzi zrównoważony system zarządzania wodami gruntowymi, który obejmuje sztuczne zasilanie wód gruntowych na wydmach St-André. Ponieważ na wizytowanym terenie  nie było innych źródeł wody dostępnych przez cały rok, zdecydowano się na produkcję wody infiltracyjnej ze ścieków w oczyszczalni ścieków Torreele i zakładzie ponownego wykorzystania. Program pośredniego ponownego wykorzystania wody pitnej Torreele / St-André rozpoczął działanie już w lipcu 2002 r. i był stopniowo udoskonalany przez ponad 20 lat –czyniąc go pionierem i prekursorem recyklingu wody w regionach wilgotnych.

https://www.water-reuse-europe.org/torreele-reuse-scheme-delivers-resilience

https://www.aquaduin.be/

Drugim punktem wizyty było miasto Gandawa, gdzie zespołowi zaprezentowane zostały „De Nieuwe Dokken” („Nowe doki”) to teren przebudowy nabrzeża w Gandawie i pierwsza „okrężna dzielnica miasta” w regionie Flandrii. Funkcjonujaca tam spółdzielnia usługowa DuCoop obsługuje sieć ciepłowniczą i wodną oraz przyczynia się do realizacji ambicji klimatycznych miasta Gandawa dzięki zamkniętym obiegom energii (ogrzewanie, elektryczność, mobilność), surowców (oczyszczanie odpadów) i wody. Lokalny system recyklingu wody i separacji u źródła rozwijał się od 2012 r., obejmując obecnie ponad 244 gospodarstwa domowe z 1200 mieszkańcami, a także 3 budynki biurowe, 2 budynki komunalne i pobliską fabrykę. Oparty na dobrze ugruntowanych modelach biznesowych, prezentuje zbieranie deszczówki i recykling szarej wody na skalę miejską dla gospodarstw domowych i procesów przemysłowych, w tym lokalne oczyszczanie.

https://www.interregnorthsea.eu/anchor/pilots/be-de-nieuwe-dokken

https://ducoop.be/en/

Kolejny dzień rozpoczęła wizyta w Uniwersytecie w Gandawie, w kampusie Koortrijk gdzie przedstawiono prezentację i omówienie tematów dotyczących recyklingu wody do celów przemysłowych  w kompleksie petrochemicznym Dow w Terneuzen ( południowa Holandia). Jednym z omawianych tematów było wykorzystanie wetlandów jako naturalnego filtra do wstępnego oczyszczania wody.

Równie ciekawym punktem wizyty studyjnej było odwiedzenie nowego osiedla domów jednorodzinnych w miejscowości Wiekevorst. Prezentacja objęła wizję terenową oraz prezentację funkcjonującej instalacji do zagospodarowania wody deszczowej.

Ostatni dzień dotyczył organizacji otwartej konferencji, której głównym tematem była analiza wpływu recyklingu wody na odporność zasobów wodnych w wilgotnych regionach Unii Europejskiej. W konferencji uczestniczyli eksperci, którzy omawiali istotne problemy i wyzwania oraz możliwości związane z zagospodarowaniem wody.

Spotkanie partnerów programu WaterMan Berlin 5-7 Listopad 2024r.

W dniach 5-7 listopada br. przedstawiciel Gminy Miasta Braniewa uczestniczył w spotkaniu partnerów zorganizowanym w Berlinie.

5 listopada 2024 r. miało miejsce spotkanie wszystkich partnerów projektu WoterMan w Berlińskim Centrum Kompetencji dla Wody. Po oficjalnym przywitaniu, poszczególni partnerzy w skrócie przedstawili swoje główne prace i osiągnięcia w obszarze prowadzonych działań.

Kolejnym punktem spotkania były wykłady na temat rozwiązań nowej dyrektywy unijnej dotyczącej oczyszczania ścieków komunalnych w zakresie ponownego wykorzystania wody w UE.

Pierwszy dzień spotkania obejmował również wizytę w berlińskiej oczyszczalni ścieków Berliner Wasserbetriebe. Oczyszczalnia jest przedsiębiorstwem, które zaopatruje Berlin w wodę i oczyszcza ścieki. Zwiedzanie z przewodnikiem pozwoliło zajrzeć w niemal wszystkie zakamarki obiektu.

6 listopada 2024 r.: realizowany był udział w konferencji w Poczdamie dotyczącej: Ponownego wykorzystania wody – Otwarcia Konferencji dokonał Pascale Rouault z Berlińskiego Centrum Kompetencji ds. Wody.

Wykład wprowadzający wygłosił Dieter Gerten z Instytututu Badań nad Wpływem Klimatu w Poczdamie kolejny wykład dotyczył statusu przepisów dotyczących ponownego wykorzystania wody w Niemczech wygłosiła go Manuela Helmecke z Niemieckiej Agencji Ochrony Środowiska

Wykład Recykling wody w regionie Morza Bałtyckiego przedstawiły Elisa Rose i Pia Schumann z Berlińskiego Centrum Kompetencji ds. Wody

Wykład: Testowanie na dużą skalę sekwencyjnego ponownego zasilania wód podziemnych przedstawił Alexander Sperlich reprezentujący Berlin Water Utilities

Wykład: Zmniejszenie zapotrzebowania na wodę w produkcji stali poprzez zintegrowane zastosowanie innowacji i cyfrowe zarządzanie wydajnością chłodzenia zaprezentował Moritz Münch z Politechniki Berlińskiej.

Wykład : Ponowne wykorzystanie w punkcie użytkowania – optymalizacja procesu zdecentralizowanego ponownego wykorzystania wody w rolnictwie i jego wpływ na glebę przedstawili: Aaron Bauer, Eva Reynaert i Mogens Thalmann z Niemieckiej Agencji Ochrony Środowiska

Wykład : Elastyczność – próba terenowa wdrożenia ponownego wykorzystania wody w rolnictwie zgodnie z wytycznymi UE. Wyniki z jednego roku nawadniania wygłosił Pascal Hasselde z Niemieckiej Agencji Ochrony Środowiska

Ostatni wykład : Wykorzystanie synergii między usuwaniem substancji śladowych a ponownym wykorzystaniem wody – wyniki projektu Flex Treat zaprezentował Michael Stapf z Berlińskiego Centrum Kompetencji ds. Wody.

W trakcie konferencji miała miejsce wystawa plakatów, dotycząca realizowanego projektu „WaterMan” i jego działań pilotażowych. Wystawa miała na celu przybliżenie wszystkim zainteresowanym, również spoza konsorcjom projektowego, szczegóły realizowanych przedsięwzięć w ramach projektu. W toku prac powstało 10 plakatów opisujących i obrazujących każdy realizowany przez partnerów pilotaż.

7 listopada 2024 r. kontynuowane było spotkanie wszystkich partnerów ponownie w siedzibie Berlińskigo Centrum Kompetencji dla Wody. Spotkanie rozpoczęło się omówieniem spostrzeżeń i doświadczeń dotyczących konferencji w Poczdamie.

Kolejnym punktem programu było spotkanie z ekspertami z berlińskiego Centrum Kompetencji ds. Wody, Zrealizowane ono było przy kilku „stołach tematycznych” w następujących kwestiach :

1. Ocena ryzyka i zarządzanie nim;
2. Usuwanie mikrozanieczyszczeń;
3. Monitorowanie jakości wód opadowych;
4. Trzeciorzędowe i czwartorzędowe układy oczyszczania;

Wszystkie tematy realizowane były równocześnie przy różnych stołach, uczestnicy spotkania mogli swobodnie przemieszczać się po sali konferencyjnej i dołączyć lub opuścić dyskusje przy każdym z „tematycznych stołów”.

Kolejnym punktem rozmów było dalsze planowanie nadchodzących działań i wydarzeń projektowych.

W sesji popołudniowej kolejno partnerzy projektu przedstawiali prezentacje własnych prac i postępów przy realizowanych zadaniach, w międzyczasie każda kolejna prezentacja poddawana była dyskusji partnerów „słuchaczy” i panelu ekspertów.